Lekarz podolog – co leczy?

Lekarz podolog – co leczy? Zacznijmy od określenia, czym zajmuje się podologia. Jest to dziecina około-medyczna, w której diagnozuje się i leczy choroby stóp oraz stawów skokowych. Istotne jest tu połączenie wiedzy z zakresu różnych dziedzin, które się wzajemnie przenikają: diabetologii, chirurgii, dermatologii czy ortopedii. Są lekarze, którzy zajmują się również podologią, jednak specjalista podolog lekarzem nie musi być. W Polsce dziedzina ta jest nadal bardzo młoda, dlatego nie zostały jeszcze uregulowane wszystkie kwestie formalne. 

Podolog – edukacja i wykształcenie

Lekarz podolog – co leczy?

Co należy zrobić, aby zostać podologiem? W wielu krajach zachodnich podologia jest jedną ze specjalizacji na uczelniach medycznych. Na naszym rodzimym gruncie sytuacja wygląda nieco inaczej. Istnieje wiele kursów i szkoleń, na których można zdobywać wiedzę oraz ją rozwijać. Również uczelnie wyższe, nie tylko medyczne, oferują studia podyplomowe na kierunku podologia. 

Kryteria kwalifikacji są różne. Niektóre wymagają dotychczasowego wykształcenia na kierunku medycznym, fizjoterapii, kosmetologii, położnictwie i innych podobnych. Z kolei inne uczelnie nie wymagają dotychczasowego wykształcenia kierunkowego, jedynie ukończenie studiów wyższych. Niezależnie jednak od miejsca, w którym podejmie się naukę, podologia nie jest kierunkiem, na którym można otrzymać wykształcenie lekarskie. Nie zmienia to faktu, że niektórzy lekarze postanawiają poszerzyć swoje kompetencje właśnie o podologię. Jedynie w takiej sytuacji można zadać pytanie, kim jest lekarz podolog – co leczy i czym się zajmuje? Zazwyczaj na takie studia podyplomowe czy kursy udają się specjaliści z zakresu dermatologii, ortopedii czy chirurgii, którzy chcą jeszcze bardziej zagłębić się w tematykę problemów chorobowych występujących na obszarze stóp.

Jakie kwalifikacje otrzymuje specjalista?

Po ukończeniu studiów podyplomowych z podologii lub pełnego kursu obejmującego tę tematykę absolwent jest w stanie przeprowadzić odpowiednią diagnozę (korzystając z wyników badań zleconych przez lekarza) oraz wdrożyć odpowiednie leczenie i wykonać zabiegi. Bywa tak, iż pacjent musi udać się również do lekarza, którego wsparcie jest potrzebne w konkretnym przypadku (np. diabetyk przy problemie ze stopą cukrzycową lub ortopeda przy urazach stawów).

Jakie kompetencje posiada zatem osoba po studiach lub kursie podologicznym? Przede wszystkim:

• doradza w kwestii pielęgnacji stóp oraz nóg,
• potrafi rozpoznać choroby stóp oraz wady budowy,
• potrafi zaprojektować indywidualną wkładkę ortopedyczną oraz dobrać ortezę stopy i nogi,
• przeprowadza diagnozę, planuje terapię oraz ją przeprowadza,
• prowadzi terapię podologiczną paznokci,
• wykonuje zabiegi korekcyjne, pielęgnacyjne i lecznicze,
• wdraża prewencję pierwotną i wtórną,
• kieruje pacjenta do odpowiedniego specjalisty, gdy zaistnieje taka potrzeba,
• korzysta ze specjalistycznych preparatów kosmetycznych oraz środków farmaceutycznych.

Jak widać, choć podolog nie ma wykształcenia stricte medycznego, jego kompetencje wykraczają dalece poza standardowe zabiegi kosmetyczne, jakie wykonywane są w salonach pedicure. Ta wiedza jest bardzo ważna u pacjentów, którzy nie zawsze wiedzą, do kogo powinni się udać, zauważając problemy na obszarze swoich stóp.

Gdzie może pracować podolog?

Po uzyskaniu wiedzy z zakresu podologii absolwent może podążyć różnymi ścieżkami, w zależności od tego, gdzie chce pracować i czym się zajmować. Jeżeli jest to lekarz podolog – co leczy? To zależy od jego specjalizacji lekarskiej. W takim wypadku dzięki kursowi podologicznemu lub studiom podyplomowym uzyskuje dodatkowe kompetencje, dzięki którym problemy zdrowotne pacjentów w obszarze stóp są mu jeszcze lepiej znane. Jeżeli jest to diabetolog, może pomagać pacjentom, którzy mają stopę cukrzycową. Nie tylko diagnozuje problem, ale wdraża również odpowiednie leczenie, często wieloetapowe. Podobnie jest w przypadku innych specjalności. Nie bez powodu mówi się o tym, iż lekarz podolog uczy się całe życie. Nie tylko aktualizuje swoją wiedzę, ale też może stale poszerzać swoje kompetencje. 

Osoby bez wykształcenia lekarskiego mają wiele możliwości zatrudnienia lub prowadzenia własnej działalności. Można tu wymienić przede wszystkim:

• gabinety podologiczne,
• gabinety kosmetyczne,
• kliniki zdrowia i urody,
• sanatoria,
• gabinety SPA i odnowy biologicznej,
• działy edukacyjne w firmach kosmetycznych.

Niektórzy absolwenci decydują się na prowadzenie jednoosobowych działalności. Możliwość świadczenia mobilnych usług jest atrakcyjna z punktu widzenia klienta, który nierzadko przez problemy ze stopami ma trudności w samodzielnym dotarciu do gabinetu. U klienta podolog jest w stanie wykonać wiele zabiegów, m.in. usunąć odciski, nagniotki, przeprowadzić terapię paznokci czy usunąć pęknięcia na piętach.

Jak wygląda wizyta u podologa?

Jeżeli pierwsza wizyta w gabinecie podologicznym jest dopiero przed nami, warto dowiedzieć się, jak standardowo ona przebiega. Zanim specjalista podejmie się leczenia, musi zyskać szeroką wiedzę na temat ogólnego zdrowia pacjenta, przyjmowanych leków, trybu życia oraz ewentualnego leczenia, jakiego się podejmował. Jakie są zatem kolejne etapy?

1. W pierwszej kolejności podolog przeprowadza podstawowy wywiad, który zawiera pytania dotyczące obecnego stanu zdrowia, trybu życia, nawyków żywieniowych i przyjmowanych leków. 
2. Następnie specjalista przeprowadza badanie na podobaroskopie. Wykonuje się je z wykorzystaniem specjalnej maty. Pacjent bosymi stopami staje na niej, a obraz z niej wyświetlany jest na ekranie komputera. Pozwala to na sprawdzenie, jak rozkłada się ciężar ciała na stopach oraz czy jest on symetryczny. Dzięki temu można rozpoznać nieprawidłowości np. w ustawieniu miednicy czy obręczy barkowej. Jest to badanie statyczne. 

Drugim etapem jest tu badanie dynamiczne. W tym wypadku podolog sprawdza, jaki jest wzorzec chodu pacjenta, czy występują odchylenia oraz jaki jest tor przetoczenia stopy. Chód powinien zawierać odpowiednie fazy, zatem to badanie jest w stanie sprawdzić, czy następują one po sobie u pacjenta oraz czy kroki podczas chodzenia mają równą długość.

1. Pomocne w diagnozie jest również badanie na podoskopie diagnostycznym. Pacjent staje na nim gołymi stopami, a pod spodem wyświetla się obraz z podbicia. Dzięki temu specjalista może ocenić kształt stóp oraz ich wysklepienie. Takie badanie przeprowadza się statycznie, ale możliwe jest również sprawdzenie zachowania stopy w ruchu.
2. Na kolejnym etapie diagnostyki korzysta się z plantografu. Tutaj również sprawdza się nacisk stopy na podłoże w położeniu statycznym oraz dynamicznym. W skrócie, na papierze wykonywany jest odcisk stopy. Pozwala to na sprawdzenie nie tylko wysklepienia stopy oraz obciążenia jej stref. Uzyskuje się także wiedzę na temat szerokości oraz długości stopy. Takie dane są nieocenione m.in. podczas projektowania wkładki korygującej. Na ich podstawie planuje się, które strefy stopy powinny zostać odciążone, a w których obciążenie powinno być większe. Odpowiednio wyprofilowana wkładka jest komfortowa podczas noszenia oraz właściwie koryguje nieprawidłowości w ułożeniu stopy.
3. W końcu przychodzi czas na badanie manualne. Podolog sprawdza ruchomość stawów, nieprawidłowości skórne, mięśniowe oraz kostne. To również czas, gdy ocenia się stan paznokci i problemy występujące w ich obrębie. 

Podolog może pobrać próbki materiału ze stopy i skierować pacjenta na badanie laboratoryjne. Wysyłając próbki na badanie mikologiczne, dokładnie sprawdza się, jaki rodzaj grzybicy zaatakował stopy. Dzięki tak precyzyjnym informacjom można wdrożyć precyzyjnie ukierunkowane leczenie. Wielu lekarzy nie zagłębia się tak szczegółowo w diagnozę, jedynie sprawdzając działanie kolejnych preparatów i antybiotyków. Podolog, zanim podejmie leczenie, dokładnie diagnozuje pacjenta.

Jak widać, podolog ma szerokie kompetencje oraz narzędzia do tego, by prawidłowo ocenić stan zdrowia pacjenta i wdrożyć odpowiednią terapię. Jest w stanie także doradzić mu w kwestii pielęgnacji stóp oraz zapobiegania nawracaniu problemów.